Vai gáy là nơi chứa nhiều động mạch, tĩnh mạch, dây chằng, cơ, xương, khớp, dây thần kinh,... Bệnh đau vai gáy có nhiều nguyên nhân, thường là biểu hiện bất thường của cơ xương khớp. Trong một số trường hợp đau mỏi vai gáy có thể nguy hiểm đến tính mạng. Đây là lý do không nên xem thường triệu chứng này.
Nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy
Các nguyên nhân gây ra bệnh đau vai gáy rất đa dạng. Xuất phát điểm ban đầu thường là do thói quen công việc và sinh hoạt gây nên các triệu chứng đau nhẹ, ít được chú ý. Đó là mầm mống cho các vấn đề xương khớp nghiêm trọng hơn như viêm khớp, thoái hóa khớp... Các cơ đau từ chỗ ít, xuất hiện thỉnh thoảng, dần dần trở nên thường xuyên hơn, dai dẳng hơn.
Nằm, ngồi sai tư thế
Đau mỏi vai gáy do nằm, ngồi sai tư thế là tình trạng khá phổ biến. Ở nhiều người sau khi ngủ dậy thường có cảm giác đau từ vùng gáy kéo dài xuống vai, điều tương tự cũng xảy ra với người làm việc văn phòng hoặc ngồi cố định lâu 1 tư thế trong nhiều giờ liền. Tư thế không đúng cản trở máu lưu thông, chèn ép cơ, dây chằng là nguồn cơn của bệnh đau vai gáy.
Ngồi làm việc sai tư thế gây đau mỏi vai gáy
Tư thế nằm ngồi sai cũng là nguyên nhân đau vai gáy một bên trái hoặc phải, những người có thói quen nằm nghiêng khi ngủ, nằm co quắp,... khiến các cơ, khớp không được thoải mái, hậu quả là đau mỏi vai gáy, đau một bên do bị chèn ép sau khi ngủ dậy.
Thoái hóa đốt sống cổ
Đau mỏi vai gáy trong thời gian dài không loại trừ trường hợp thoái hóa đốt sống cổ. Người bị thoái hóa đốt sống cổ thường sẽ xuất hiện các triệu chứng như: mỏi dọc từ vùng gáy xuống vai, tay, đau châm chích như có kiến bò, xoay đầu khó khăn, đôi khi đau đớn như trật cổ, theo thời gian bệnh có thể diễn tiến nặng người bệnh luôn có cảm giác đau đầu chóng mặt, mệt mỏi suy nhược, giảm khả năng vận động.
Bệnh đau vai gáy do thoái hóa đốt sống cổ thường phổ biến ở người làm việc văn phòng do tư thế ngồi thường xuyên phải cúi đầu hoặc đặt tay quá cao khi thao tác trên bàn phím. Theo các chuyên gia, tư thế cúi đầu sẽ làm gia tăng trọng lượng mà cột sống phải chống đỡ, hậu quả là theo thời gian đốt sống cổ, đốt sống lưng bị thoái hóa. Bệnh lý này ngày càng gia tăng do thói quen lạm dụng smartphone, theo tiến sĩ Kenneth Hansraj – chuyên gia phẫu thuật và chỉnh hình cột sống ở Poughkeepsie (New York), dùng smartphone liên tục 2 - 4 giờ mỗi ngày sẽ làm gia tăng nguy cơ thoái hóa đốt sống cổ.
Chèn ép dây thần kinh
Như đã nói, vùng vai gáy chứa các dây thần kinh. Do đó việc các dây thần kinh bị chèn ép có thể là một trong số các nguyên nhân đau vai gáy. Đau mỏi vai gáy do bị chèn ép dây thần kinh thường có các biểu hiện như: ngứa ran, tê ở cánh tay và đầu các ngón tay, bàn tay, cơ cánh tay, ai trở nên yếu ớt, nhấc lên hoặc cầm nắm có cảm giác không đủ sức lực.
Thoái hóa đốt sống cổ, dây thần kinh bị chèn ép là nguyên nhân đau vai gáy
Bóc tách động mạch chủ
Bóc tách động mạch chủ là bệnh lý nguy hiểm có thể cướp lấy tính mạng người bệnh bất cứ lúc nào. Khi mắc bệnh, động mạch chủ của bệnh nhân có thể bị vỡ do các lớp động mạch bị rách khiến máu len vào bên trong làm bóc tách các lớp nội mạc và trung mạc của động mạch, có đến 21% người bị bóc tách động mạch chủ tử vong trước khi đến bệnh viện. Các biểu hiện của bóc tách động mạch chủ gồm đau mỏi vai gáy, đau dữ dội ở lòng ngực, xương ức, đau diện rộng vùng lưng, cổ, cánh tay, bả vai; vã mồ hôi, thở gấp, nói chuyện khó khăn, buồn nôn, chóng mặt, ngất xỉu,... Cần lưu ý các dấu hiệu bất thường trên đây cùng các biện pháp sơ cứu tại chỗ phòng trường hợp xảy ra biến cố, ngoài ra để tầm soát tốt bóc tách động mạch chủ nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần để nắm rõ tình trạng của bản thân.
Chấn thương
Một nguyên nhân đau vai gáy phổ biến khác là chấn thương. Các chấn thương mà vùng vai gáy có thể sẽ gặp phải bao gồm: rách cơ, lệnh gân, dây chằng, trật cổ, bong gân,... thường bị gây ra do những va chạm mạnh như chơi thể thao, té ngã,... Tùy theo trường hợp, nếu nhẹ các chấn thương có thể tự hồi phục trong 2 - 3 tháng, những trường hợp nặng phải can thiệp gấp bằng điều trị tích cực, đôi khi các cơn đau có thể kéo dài thành mãn tính. Thông thường với các trường hợp chấn thương người bệnh có biểu hiện đau tại vùng bị tác động (một bên vai trái, phải hoặc cổ), hãy đến cơ sở chuyên khoa xương khớp để thăm khám khi thấy có các bất thường nêu trên.
Mẹo chữa đau vai gáy hiệu quả
Ở các trường hợp nhẹ, người bị đau mỏi vai gáy có thể tự khắc phục bằng việc thay đổi thói quen sinh hoạt, vận động đúng cách. Nên ngồi đúng tư thế khi làm việc đảm bảo mặt trên màn hình vi tính ngang với chân mày và máy tính cách mắt khoảng 50 cm). Không nên kê gối quá cao khi ngủ, với người bị thoái hóa đốt sống cổ cần hạ thấp chiều cao của gối, không nằm nghiêng, nằm co quắp cản trở lưu thông máu, chèn ép gân, cơ,... Hạn chế tập trung quá lâu vào màn hình smartphone trong tư thế cúi đầu.
Ngồi máy tính đúng tư thế để làm giảm các triệu chứng đau mỏi vai gáy
Thực hiện các động tác xoa bóp nhẹ tại chỗ, không cố gắng vặn cổ xoay mạnh cổ khi có cảm giác đau nhức. Dùng túi ấm đặt lên vị trí đau mỏi để thư giãn, làm dịu cơn đau mỏi vai gáy.
Bài tập nhỏ hỗ trợ giảm đau mỏi vai gáy:
- Bước 1: Nhìn thẳng về phía trước
- Bước 2: Hất nhẹ cằm, dần ngả đầu về phía sau một cách từ tốn, nhẹ nhàng
Giữ tư thế trên trong khoảng 5 giây, sau đó lập lại 5 lần. Lưu ý: chỉ cử động phần đầu không ngả lưng hay xoay cả người.
